Jak wybrać budkę lęgową dla ptaków?

Budka lęgowa dla ptaków powinna być przede wszystkim bezpieczna dla użytkownika i praktyczna. Jej wygląd zewnętrzny to cecha drugoplanowa. Zdarza się często, że przesłania  inne elementy u producentów chcących przede wszystkim dogodzić estetycznym gustom miłośników  ozdób ogrodowych.

W swoim ogrodowym doświadczeniu z ptakami, które trwa już kilka lat przetestowaliśmy już kilkanaście budek. Były wśród nich urocze cacuszka, np. w brzozowej obudowie ze słomianym pokryciem daszku, delikatne budki zdobione korą dębową, i wiele różnych innych rękodziełek, które miały zdobić nasz ogród służąc przy tym ptakom. Pierwsze budki kupowaliśmy zwabieni ich wyglądem. W praktyce, większość z nich w ogóle nie zachęciła żadnego ptaka do zamieszkania w niej i założenia lęgu. Trochę nas to dziwiło, ale kiedy zgłębiliśmy temat, okazało się, ze ptasie móżdżki mają swoją mądrość! Przyszli ptasi rodzice, szukający miejsca na złożenie jaj poszukują bowiem przede wszystkim bezpiecznego lokum. Instynktownie dobierają sobie odpowiednie miejsce i odpowiednią osłonę dla gniazda. Oczywiście wszystkich szczegółów nie są w stanie ogarnąć, stąd też niektóre zamieszkują jednak część z tych urokliwych, ale niezbyt bezpiecznych domków oferowanych przez życzliwych im ludzi, acz nieświadomych stwarzanego zagrożenia dla życia swoich pierzastych przyjaciół. A zagrożenia te czyhają z przeróżnych stron.

Stanowią je:

Ptaki, nawet te niebędące drapieżnikami, ale z rozbójnickimi upodobaniami (np. sroki, szpaki, dzięcioły), które z upodobaniem wyjadają jaja innych ptaszków, zwłaszcza tych mniejszych od siebie, a nierzadko uśmiercają też młodziutkie pisklęta. Oczywiście robią to również krogulce, jastrzębie czy inne drapieżniki. To okrutne obyczaje będące elementem natury ptaków i walki o przetrwanie, ale decydując się na wspomaganie wybranych ptaków w okresie lęgowym, dzięki odpowiedniej wiedzy, można ochronić je na tym etapie.

Koty, kuny, łasicie i inne futrzaki, które szukają pożywienia albo polują na ptaki dla zabawy, bo taka jest ich natura. Pisałam już o kotach w tym kontekście, apelując do właścicieli szczęśliwych kotów, posiadających dom i pełną miskę, żeby zadbali o to, by ich kociaki nie wałęsały się po okolicy i dla czystej zabawy nie utrudniały życia ptaszkom. Jeśli kot uparcie ucieka na takie wycieczki, załóżmy mu przynajmniej efektowną obróżkę z dzwoneczkem, który ostrzeże ptaszki przed skradającym się zagrożeniem…

W ubiegłym roku wspólnie z sąsiadami boleśnie przeżyliśmy ptasi dramat w ich ogrodzie. W środku cyklu lęgowego w zawieszonej u nich budce, gdzie zadomowiła się para mazurków, pewnego ranka odkryli ślady ataku drapieżnika. Budka została wybebeszona. Pod drzewem leżały szczątki gniazdka oraz ptasiego puchu. Ptaszki zniknęły bez śladu. To było przykre przeżycie zarówno dla gospodarzy, jak i dla mnie.

Przymrozki wiosenne – jeśli budka ma zbyt cienkie ścianki, może się zdarzyć, ze jaja przemarzną podczas kilkudniowych przymrozków, które nawiedzają nasz kraj nawet w maju, niszcząc wiele pięknych wiosennych kwiatów. Ptaszki wtedy wysiadują już swoje jaja w budkach i gniazdach.

Inne czynniki atmosferyczne – ulewne deszcze, silne wiatry, etc. Mogą oczywiście zniszczyć nie tylko budki lęgowe, ale mam tu na myśli zupełnie normalne zjawiska atmosferyczne, które nie musza wyrządzić szkody, jeśli budka jest zawieszona pod dobrym kątem, tak, żeby deszcz nie wpadał przez otwór wlotowy, na tyle stabilnie przymocowana do drzewa, że nie strąci jej silniejszy podmuch wiatru.

Piszę o tym wszystkim po latach doświadczeń i obserwacji własnych budek. Z ostatniej, jaką z dumą prezentowaliśmy na naszej stronie wyszły szczęśliwie co najmniej dwa lęgi mazurków. Byliśmy przekonani, że to już właściwa budka. Jak bardzo się myliliśmy okazało się przy okazji kręcenia u nas materiału do programu EKOPOZYTYWNI przez ekipę telewizyjną TVN Meteo Active i wizyty zaproszonego do programu Przemka Miączyńskiego z firmy budkilegowe.pl. Poproszono  specjalistę od budek o audyt naszej weteranki. Okazało się, że ma następujące wady:

Jest zbyt płytka, ma źle ustawiony spadek daszku – odwrotnie do pożądanego, co powoduje, że deszcz wpada przez otwór wlotowy. ma zbyt cienkie ścianki, a pod otworem wlotowym ma dekoracyjny drewniany szczebelek, który ułatwia innym ptakom albo kotom dobieranie się do wnętrza budki…

Tak nie powinna wyglądać bezpieczna budka lęgowa!

To nie jest bezpieczna budka lęgowa!

Miny nam zrzedły po tej ocenie, choć tym bardziej ucieszył nas fakt, że dwa pokolenia mazurków miały szczęście, że przyszły na świat w naszym ogrodzie mimo wszystko. Na pocieszenia dostaliśmy od naszych gości nową budkę, wzorcową można powiedzieć.

 

Bezpieczna budka lęgowa

Budka dla mazurków lub sikorek. Ma grube ścianki, odpowiednią głebokość, daszek ze spadem chroniącym przed deszczem. Jest bezpieczna dla całej ptasiej rodziny.

Rozmiarowo jest większa od tej starej, choć ma służyć podobnym ptaszkom: mazurkom lub sikorkom. Zawiesiliśmy ją w nowym miejscu, na brzozie, której pień zabezpieczyliśmy przed kotami koroną z kłujących gałązek rokitnika i berberysu.

Tak wygląda osłona antykotowa z kłujących gałązek

Nazajutrz po zawieszeniu budki, a było to na początku marca, zauważyliśmy sikorkę z uwagą zwiedzającą to lokum. Następnego dnia znów tam była – może to ta sama sikorka? Czekamy na dalszy rozwój wydarzeń.

Przy okazji możemy się jeszcze pochwalić zeszłorocznym lęgiem szpaczków.  Odbył się w budce zakupionej u Przemka –w budkilegowe.pl.

Szpaczek w budce lęgowej

Archiwalne zdjęcie z zeszłorocznego lęgu szpaczków. Brak schodka pod otworem wlotowym absolutnie nie przeszkadza ptakom. Radzą sobie doskonale!

Przy tej okazji poczyniliśmy kilka ciekawych obserwacji, o których można poczytać na naszym blogu i naturalnie.pro (Szpaki mile widziane, Ucieczka przed Dniem Dziecka) Przy okazji były to też obserwacje potwierdzające, ze stara budka dla małych ptaszków nie była dobrym wyborem (Zagrożenie w budce).

Wszystkim zainteresowanym szczegółowymi informacjami jak dobrać budkę lęgową i gdzie ją zakupić polecam stronę budkilegowe.pl, a na zachętę przytaczam stamtąd zaczerpnięte informacje:

Cechy, które wyróżniają nasze budki i sprawiają, iż stają się wyjątkowe na tle konkurencji:

  • sprawdzona konstrukcja, której podstawy opracował wiele lat temu Jan Sokołowski, została przez nas ulepszona i dopracowana;
  • dzięki podwójnej ściance przedniej kanał wlotowy jest przedłużony co chroni przed penetracją drapieżników takich jak kuny czy koty;
  • otwory wlotowe mają o odpowiednią średnicę dla danego gatunku i znajdują się na odpowiedniej wysokości od dna;
  • optymalne wymiary samej budki dopasowane do konkretnych gatunków (wysokość, długość, szerokość);
  • grube (2,3 cm), dokładnie spasowane i solidne deski skręcane na nierdzewne wkręty gwarantują długowieczność;
  • budki są otwierane; możliwe jesienne czyszczenie (wieszanie budek ma sens tylko wtedy jeśli są co roku czyszczone a stare gniazdo wyrzucane);
  • malowane jedynie z zewnątrz środkami grzybobójczymi o znikomej szkodliwości (zwiększona w znacznym stopniu żywotność budki);
  • do każdej budki dołączone wskazówki dotyczące przeznaczenia i wieszania;
  • w opcji: daszek pokryty specjalną elastyczną i zarazem trwałą matą zwiększającą żywotność budki, uchwyty do mocowania na ścianie, kanał wlotowy obity aluminium zabezpieczający przed ciekawskimi dzięciołami, dodatkowa deseczka przedłużająca kanał wlotowy do 7 cm (jeszcze większa ochrona przed drapieżnikami).

Zródło: budkilegowe.pl

Zatem wybierajmy mądrze budki dla naszych małych przyjaciół. Niech służą im przede wszystkim i będą bezpieczne. W nagrodę będziemy mieli wspaniałe pole do obserwacji rozwoju ptasich rodzin, a także ptasi świergot aż do końca lata.

A to braciszek czy siostrzyczka?

Pisklę szpaka

A telewizyjną relację z naszego ogrodu z informacjami o budkach lęgowych można obejrzeć w internecie na stronie programu EKOPOZYTYWNI.

 

 

 

 

 

2018-03-19T10:24:03+00:00